Það er ýmislegt sem lærist með tímanum en það getur vafist töluvert fyrir byrjandanum í fluguhnýtingum í hvaða flugur hvaða krókar eru ætlaðir, þó ekki væri nema svona rétt um það bil. Ef maður dregur nú þessa eldgömlu sögu af mismun lengdar og sverleika vírs með öllum hliðarskrefum sem einhverjum datt í hug að taka þegar krókar voru hannaðir, þá má með þokkalegri nálgun staðsetja ákveðnar tegundir flugna á skalanum LEGGUR vs. VÍR:

Til glöggvunar á tegundum króka, þá eru númerin á myndinni skv. töflu frá Tiemco (TMC) en vert er að taka það fram að þessi númer eru alls ekki tæmandi yfir þeirra gerðir.

Hver kannast ekki við að finna frábæra flugu, hnýta eina eða tvær og snúa sér síðan að einhverri allt annarri? Ef einhver kannast hreint ekkert við þetta, þá bara gott hjá þér. Athugið, þeir sem aldrei hafa hnýtt flugu hafa ekki atkvæðarétt.

Fluguhnýtingar eru rétt eins og flest annað í lífinu, æfingin skapar meistarann, ef það er á annað borð markmiðið. Ég held raunar að ég sé ekki einn um að vera fullsáttur við að ná sæmilegum flugum og ber gjarnan fyrir mig að fiskurinn hefur aldrei séð uppskrift að flugu og veit því ekkert hvernig rétt fluga lítur út.

En, það er samt eitthvað til í því hjá hnýtingarsnillingunum þegar þeir gefa nýliðum í föndrinu það ráð að velja sér flugu sem þeir hafi veitt á, setjast niður með öll nauðsynleg hráefni og hnýta kvikindið í 5 – 10 eintökum, jafnvel fleirum. Það að hnýta sömu fluguna aftur og aftur verður til þess að flugan verður einsleit, nokkurn veginn alltaf eins og af góðum gæðum. Þegar færninni er síðan náð, þá er aldrei að vita nema þú komir auga á eitthvað sem betur má fara í upprunalegu uppskriftinni eða þér hentar betur að gera með öðrum hætti heldur en höfundur flugunnar setti upprunalega niður á blað.

Heiðurinn af því að finna upp hjólið er almennt eignaður Súmerum sem voru uppi fyrir 5.500 árum þannig að það er eiginlega óþarfi að finna það upp aftur. Hjólið hefur þróast frá því að vera einfaldur trjábolur og til þess sem við þekkjum í dag. Á einhverjum tímapunkti sagði einhver, einhversstaðar, að nú væri komið nóg, kerruhjólið með leguhúsi, pílárum og gjörð væri endapunkturinn, ekki væri þörf á að betrumbæta það. En samt datt einhverjum í hug að losa sig við pílárana og fóðra gjörðina með mýkra efni, meira að segja loftfylltri blöðru.

Það er eiginlega alveg sömu söguna að segja af fluguhnýtingum. Það er töluverður fjöldi ára síðan að t.d. mjög góð fluga var fundin upp, segjum að hún hafi verið nefnd Black Gost og höfundur hennar hafi verið Herbert L. Welch. Það veit enginn hve margar lagfærðar útgáfur þessarar flugu hafa litið dagsins ljós frá því hún var fyrst hnýtt á Boston Sportsman‘s sýningunni árið 1927.

Eftir því sem ég kemst næst, þá var Herbert hin mestu öðlingur og umburðalyndur gagnvart tilraunum hnýtara til þess að finna Black Ghost hjólið upp, aftur og aftur og aftur. Hvort hann hafi samþykkt mína tilraun er svo aftur allt annað mál. Flugan virðist vera óskilgetið afkvæmi Dog Nobbler og Black Ghost og hafi eitt klukkustundum fyrir framan spegilinn og reynt að stæla Cat‘s Wisker.

Sumar flugur bera lagfæringarnar afskaplega vel og eru engum til ama. En aðrar flugur verða einfaldlega aldrei betri en fyrirmyndin eða eins og einn æringinn sagði; Láttu þetta bara eiga sig, þessari flugu verður ekki viðbjargað.

Yfirleitt er allt við fluguveiði eðlilegt, hvað leiðir af öðru og flest af þessu öllu fylgir náttúrulögmálum. Það eru þó til undantekningar frá þessari reglu og það eru sverleiki tauma og króka. Undir öllum eðlilegum kringumstæðum þá er lægri tala minni heldur en hærri, er það ekki náttúrulega virknin í þessum arabísku tölum sem við styðjumst við? Jú, en því er öfugt farið þegar einhver merkir tauma og króka og til að bæta gráu ofan á svart, þá er annarri hverri tölu sleppt þegar þær eru hengdar við króka, yfirleitt.

Upprunalega var stærð króka ákvörðuð út frá öngulbilinu og leggurinn var tvöfalt öngulbilið að lengd. Þetta var í þá gömlu góðu daga þegar hlutirnir voru einfaldlega einfaldir. Ef þörf var á lengri öngli var lengd augans bætt við legginn og þá voru þeir merktir 1XL. Næsta lengd þar fyrir ofan var 2XL (tvö augu) og þannig koll af kolli. Í þessu samhengi er X-ið ekki eitthvað Extra eins og við þekkjum í fatastærðum, heldur einfaldlega sinnum og talan fyrir framan hve mörgum sinnum auganum var bætt við staðlaða lengd. Sama formúla var notuð fyrir styttri öngla en þá var ein lengd augans eða fleiri dregin frá leggnum og þeir einkenndir 1XS, 2XS o.s.frv. þar sem S-ið stendur fyrir shorter. Öngulbilið og bugdýptin hélst alltaf hin sama, það var aðeins leggurinn sem var lengdur eða styttur.

Hvað öngulbilið var upprunalega sem ákvarðaði stærð króka veit ég ekki fyrir víst en eitt sinn heyrði ég að það var eignað honum Mathias Topp frá Gjøvik (Mustad) en það sel ég ekki dýrar en ég keypti það. Ég hef aldrei fundið upprunalega stærðartöflu (málsetningu) króka þannig að þetta er óstaðfestur orðrómur af götunni.

Með tíð og tíma viku framleiðendur frá upprunalegu reglunni og lengdir króka hættu að vera samkvæmt ofangreindu. Sumir framleiðendur tóku meira að segja upp á því að vera með eina staðlaða lengd fyrir votflugukróka, aðra fyrir púpukróka og enn aðra fyrir straumflugukróka, en allir hættu þeir að taka mið af öngulbilinu og hver um sig setti sér öngulbil króks eins og hann vildi. Þegar svo einhverjum datt í hug að búa til Wide Gap (WG) króka fór nú málið fyrst að flækjast. Í sjálfu sér er WG krókur #6 jafn langur og staðlaður #6 krókur en öngulbilið svipað og á krók #4. Það væri nánast hægt að merkja viðkomandi krók sem #4 2XS í stað þess að merkja hann #6 WG. Ætli sami krókur í Extra Wide Gape (EWG) væri þá ekki u.þ.b. #2 4XS.

Allt væri þetta bara í góðu lagi ef maður notaði alltaf sömu tegund króka í flugurnar, en það geri ég ekki alltaf. Oftast verður þó ein ákveðin tegund fyrir valinu sem fer skemmtilegan milliveg gæða og verðs, en það er allt önnur saga. Í þeim tilfellum sem ákveðin krókur er ekki til hjá mínum venjulega birgja og ég þarf að fara á stúfana, þá tek ég fyrirmyndina með mér og ber saman við þá sem ég finn. Þannig þarf ég ekki að stóla á upplýsingarnar sem eru prentaðar á umbúðirnar, hvorki varðandi stærð eða lengd. Það hefur oftar en ekki komið fyrir að ég enda með allt of stuttan eða allt of langar krók í höndunum og meira að segja munar stundum nær heilu númeri þegar ég ber þá saman.

Á mínu heimili er brauðskápur í eldhúsinu og einhverra hluta vegna verða þessar pokalokur alltaf eftir í skápnum þótt brauðið sé löngu búið. Raunar hefur þeim farið fækkandi, þessum litlu plastflipum á síðustu árum og því ekki víst að allir eigi svona pokaloku tiltæka, en þá má alveg athuga hvort gömul gítarnögl frá rokk- eða pönkárunum leynist ekki einhversstaðar ofan í skúffu.

Mér hefur ekkert alltaf gengið jafn vel að brjóta saman geislana á fjöðrum þegar ég er að vesenast með hringvöf á flugu, sumar fjaðrir eru einfaldlega óstýrlátari heldur en aðrar. Svo var mér bent á að klippa V í svona pokaloku og nota hana til að leggja geislana aftur. Það var svo um daginn að þetta rifjaðist upp fyrir mér þegar ég rakst á þetta myndband Tim Flaglers og datt í hug að miðla þessu til lesenda:

Í upphaf skyldi endinn skoða og þegar kemur að fluguhnýtingum, þá er krókurinn upphafið. Tómur krókurinn er allt og sumt sem þú hefur fyrir framan þig og yfirleitt er hnýtingarþráðurinn það fyrsta sem snertir krókinn. Ég hef áður birt hér nokkrar greinar um æskileg hlutföll ýmissa flugnagerða, en mér finnst eins og eitthvað hafi vantað í þær greinar, nefnilega hvar og hvernig maður eigi að byrja með hnýtingarþráðinn á krókinum og hvernig sé einfaldast að mæla efnið m.v. krók þannig að það sé í æskilegum hlutföllum.

Byrjum á því einfaldasta, hvar maður byrjar á krókinum og hvert undirbyggingin skuli ná. Það er eignlega alveg sama hvaða flugu ég ætla að hnýta, mér gefst alltaf best að byrja rétt u.þ.b. tvöfaldri augalengd frá endanum. Þá á ég örugglega nóg pláss eftir til að ganga frá skeggi, haus og öðru sem þarf á fluguna. Í raun er þessi staðsetning sú sama og vængur votflugu er festur niður á. Það sem ég merki hér sem enda er í raun þar sem skott votflugu ætti að festast niður.

Krókurinn er í raun hin ágætasta mælistika, mun betri heldur en skífumál eða reglustika einfaldlega vegna þess að krókar eru nær eins misjafnir og framleiðendur þeirra eru margir og mm sem passa á eina tegund, passa hreint ekki á næstu tegund. Sem sagt; til að mæla efni í flugu er best að nota krókinn sem mælistiku.

Ágætt skott á votflugu er því sem næst jafn langt og leggur króksins. Hér er reyndar sýndur 2XL krókur sem oftar er notaður í straumflugu og þá er skottið oft ekki haft nema ½ legglengd króksins.

Skegg á púpu er yfirleitt fest niður rétt aftan við haus flugunnar og er u.þ.b. fjórðungur af legglengd króks.

Skegg á votflugu er því sem næst legglengd króks, þó aldrei styttra en svo að það snerti ekki öngulbroddinn.

Skegg og straumflugu er töluvert lengra heldur en á votflugu, það lætur nærri að það ætti að snerta bug króksins.

Það má einnig nota krókinn til að mæla lengd vængja á flugur, en þá koma ýmsir fyrirvara um tegundir flugna að málinu og oft verður maður að bæta verulega í eða draga verulega frá.

Vængur votflugu er yfirleitt örlítið lengri en leggur króksins. Mér hefur reynst ágætlega að miða við lengdina frá auga og aftur að agnhaldi og festa vænginn niður þétt við haus flugunnar.

Vængur straumflugu getur verið allt að tvöföld lengd leggjar, yfirleitt þó aldrei styttri en sem nemur 1 ½ legglengd.